ER hangt een unheimliche sfeer over Oorlog.

Krieg im November 2014 auf Niederländisch erschienen (bei Lebowski, Amsterdam). „Spannende roman over een man die in alle eenzaamheid verdriet probeert te verwerken: Het zal voor ouders een van de ergste nachtmerries zijn: een kind dat naar de oorlog vertrekt. Het overkomt de hoofdpersoon Arnold uit de spannende roman Oorlog van Jochen Rausch. Nadat zijn zoon met veel liefde is groot gebracht, zijn vleugels uitslaat en het huis verlaat, komt hij op een dag met de mededeling dat hij in het leger heeft getekend om naar Afghanistan te gaan.

Arnolds vrouw Karen wordt naarmate de maanden verstrijken steeds stiller en leegt stiekem de ene na de andere fles. Arnold gebruikt de nachten om uit te kijken naar de mails van zijn zoon die een steeds grimmiger inhoud krijgen. Uiteindelijk komt hun nachtmerrie uit, wat het einde betekent van een ooit gelukkige familie.

Arnold heeft zich ergens in een wintersportgebied op een berg teruggetrokken in de hut waar ooit een beeldhouwer woonde. Hij wil zo min mogelijk contact met de buitenwereld, noemt zijn hond (de hond van Karen) gewoon ‘hond’ en de berg waar hij woont ‘berg’. De rust van de bergen en de afzondering lijkt Arnold goed te doen, tot er op een dag wordt ingebroken in de hut en later zijn hond wordt mishandeld. Na alle verlies, gedachtes over oorlogen in verre gebieden en bittere herinneringen, is het tijd voor Arnolds eigen oorlog.

Het verhaal schakelt tussen het verleden waarin Chris naar Afghanistan vertrekt en de tijd dat zijn ouders doodongelukkig zitten te wachten op zijn terugkeer en de latere tijd waarin Arnold ten strijde trekt in de bergen. Korte maar krachtige zinnen schetsen perfecte beelden van nachten waarin Arnold verbaasd constateert dat de vinexwijk waarin ze wonen dodelijk saai is, in tegenstelling tot het land waar zijn zoon volleybalt en te zoute macaroni eet, maar ook moet oppassen voor sluipschutters. Het zijn beeldende zinnen waarmee een alp tot leven komt, die plaats biedt aan wandelaars, maar ook aan mensen die alleen willen zijn.

Het beste wordt wel beschreven hoe Arnolds val verloopt: het langzame verlies van huwelijk en vrouw en de geleidelijke ontwaking uit een verdoving die zijn verlies teweeg had gebracht. Cruciale rol in dit proces is zijn verhouding met de hond, die eigenlijk van zijn vrouw was en voor hem slechts een toevoeging aan het huishouden was, zelfs op de berg in het begin een herinnering is, die in leven moet worden gehouden. Maar langzaamaan begint de viervoeter zíjn hond te worden, zijn metgezel in leven en dood, die tegen al het kwaad moet worden beschermd.

Het is niet de oorlog in Afghanistan die in beeld wordt gebracht, maar het geweld dat het kan oproepen, ver weg van het oorlogsgebied. Of zit het geweld altijd al in de mens? De herinnering aan een reisje door Frankrijk, zal de lezer wakker schudden en is de eerste voorbode van het geweld dat in Arnold sluimert.

Verdriet doet rare dingen met een mens. Jochen Rausch heeft dit verdriet gebruikt om een krachtige en spannende roman te schrijven. Zowel verhaal als schrijfstijl maken dit boek tot een goeie page-turner, waar je tussendoor toch wel wat adempauzes nodig hebt om na te denken, want Arnolds handelen is niet zonder vraagtekens. Een ideaal boek voor wanneer de wind om het huis loeit en de sneeuw naar beneden begint te dwarrelen.

Jochen Rausch – Oorlog (Krieg, vert. Lucie Schaap en Maaike Bijnsdorp), Lebowski Publishers, 2014

Oorlog

Leeslinks:

Mannen in een blokhut:
Gerard Donovan – Julius Winsome
Jean-Paul Dubois – Mannen onder elkaar
Tim Parks – Buiten bereik